Từ
câu nói của nhà hoạt động xã hội Matin Luther King, nữ sinh lớp 11 đã
có bài nghị luận sâu sắc về sự bất thường khi người tốt im lặng.
Đề bài:
Đề bài:
Matin Luther King từng nói: "Trong
thế giới này, chúng ta không chỉ xót xa vì những hành động và lời nói
của người xấu mà còn cả vì sự im lặng đáng sợ của người tốt". Anh (chị) có suy nghĩ gì về ý kiến trên?
Cách
đây không lâu, cư dân mạng truyền tay nhau một đoạn clip tại một bến xe
buýt ở Hà Nội. Nhân vật trong clip là một thanh niên gầy gò, gương mặt
vô cùng khắc khổ, đã bị kẻ gian lấy cắp chiếc ví. Dẫu rằng, chiếc ví ấy
không hề có tiền mà chỉ có một giấy phép lái xe, nhưng giấy phép lái xe
này lại là một vật vô cùng có giá trị với người thanh niên ấy nên anh ta
thảm thiết nhìn ra xung quanh van nài kẻ trộm: “Cho em xin…không có tiền đâu, chỉ có bằng lái xe thôi…”. Vậy
mà trước hoàn cảnh đáng thương của anh thanh niên, không ai dám lên
tiếng, không ai hỏi han hay có ý giúp đỡ người đàn ông tội nghiệp. Câu
chuyện này để lại trong tôi nhiều suy nghĩ, suy nghĩ về cách sống và
thái độ ứng xử của con người trong xã hội hiện nay. Cũng bàn về vấn đề
này., Martin Lutherking - nhà hoạt động nhân quyền Mĩ gốc Phi, từng đoạt
giải Nobel Hòa Bình năm 1964, cho rằng: “Trong
thế giới này, chúng ta không chỉ xót xa trước lời nói và hành động của
kẻ xấu mà còn cả vì sự im lặng đến đáng sợ của người tốt.”
Con
người sinh ra và lớn lên, họ luôn đối diện với nhiều cung bậc cảm xúc,
nhiều trạng thái khác nhau trong cuộc sống. Xót xa là một cảm giác đau
đớn, nuối tiếc vô cùng sâu sắc. Còn im lặng tức là không có hành động
hay phản ứng cụ thể trước những tình huống, sự việc đáng lẽ cần có thái
độ, có phản ứng. Sự im lặng ấy trở nên đáng sợ khi nó là một biểu hiện
bất thường trong cách ứng xử của con người có thể gây ra cảm giác bất an
cho người khác. Thực tế, chúng ta sống trong một xã hội luôn tồn tại
hai loại người: kẻ xấu là người kém đạo đức, đáng khinh ghét, có thể gây
hại, mang lại những điều không hay. Lời nói và hành động của họ đều
không phù hợp với các quy tắc chuẩn mực đạo đức, làm tổn thương người
khác và có những tác động tiêu cực đến xã hội. Ngược lại, người tốt luôn
có những biểu hiện đáng quý về tư cách đạo đức, về thái độ hành vi
trong các mối quan hệ và được mọi người đánh giá cao. Như vậy, thông qua
câu nói của mình, Martin Lutherking muốn gửi gắm tới người đọc một
thông điệp sâu sắc: Nỗi đau đớn nuối tiếc do
những lời nói và hành động của người xấu không xót xa bằng việc người
tốt không có hành động thái độ hay bất kì phản ứng nào trước việc làm
sai trái ấy.
Khi
còn nhỏ, ta không mấy khi quan tâm đến những thứ xung quanh mình mà chỉ
thường quan tâm tới chính bản thân: Hôm nay sẽ được ăn món gì, sẽ học
gì, sẽ có phim hoạt hình gì, có truyện tranh gì sắp ra…Lớn lên một chút,
bước vào tuổi biết nghĩ, ta thấy bạn bè quay cóp trong giờ kiểm tra
trong khi chính mình phải học cật lực, ta thấy bãi gửi xe gần trường thu
3.000 đồng một chiếc xe đạp trong khi đó quy định là 2.000 đồng. Rồi ta
còn thấy người ta vượt đèn đỏ, lượn lách đánh võng, thấy đám côn đồ dối
trá, lừa lọc bà cụ bán nước ven đường. Chứng kiến những hành động như
thế, thử hỏi ai mà không bất bình? Bởi lẽ, những hành động ấy là biểu
hiện của sự thấp kém về nhận thức và ý thức, nó gây ra những tổn thất cả
về vật chất và tinh thần cho mọi người và xã hội. Hơn thế nữa, sự tồn
tại của những lời nói và hành động của kẻ xấu cũng là biểu hiện của sự
bất ổn của xã hội ở một mức độ nhất định.
Xót
xa trước hành động của người xấu là lẽ tất nhiên. Nhưng tại sao chúng
ta lại xót xa hơn trước sự im lặng đến đáng sợ của người tốt? Trong suy
nghĩ của mọi người, người tốt luôn có tư cách đạo đức, có khả năng và
trách nhiệm trong việc thực hiện những hành vi đem lại lợi ích cho cộng
đồng xã hội. Với phẩm chất vốn có ấy, họ không thể nào không có phản
ứng trước cái xấu, cái tiêu cực, những điều “chướng tai gai mắt” trong
xã hội. Vậy nên, thái độ im lặng của họ chính là một biểu hiện bất
thường. Sự im lặng ấy xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Họ im
lặng bởi họ bất lực khi thấy phản ứng của mình không hề có hiệu quả. Họ
im lặng khi cảm thấy cô độc, lạc lõng vì những việc tốt mình làm không
nhận được sự ủng hộ của số đông. Chăm lo làm kinh tế khiến đời sống khá
giả, nhưng mê mải quá nhiều lại đẩy người ta ra xa nhau hơn, lo cho lợi
ích của mình hơn là lợi ích người khác. Có rất ít người sẽ la lên khi
thấy một tên trộm đang trộm xe trên vỉa hè hay đứng ra bênh vực nạn nhân
trong một vụ va chạm trên đường phố - nhất là kẻ gây sự lại là đám côn
đồ, lưu manh. Người tốt im lặng khi họ mất niềm tin, khi họ thấy kết quả
của những lời nói, hành động xuất phát từ lương tâm và trách nhiệm lại
trở thành sự coi nhẹ, chế nhạo của người khác, thậm chí còn gây ra những
tổn thương không đáng có cho chính họ. Quay trở lại câu chuyện của anh
thanh niên trên chuyến xe buýt không ít người cảm thấy buồn và xót xa.
Xung quanh đó có rất nhiều người đang chờ xe, nhưng đáp lại lời khẩn cầu
của anh thanh niên là sự im lặng. Cuối cùng người đàn ông bơ vơ đành
phải bước đi với gương mặt tuyệt vọng. Rõ ràng, muốn bắt tên trộm kia
không phải là chuyện khó. Tài xế đóng cửa xe lại, yêu cầu tất cả mọi
người bảo quản hành lí, gọi điện cho cơ quan chức năng khám xét từng
người. Nhưng sao không ai dám lên tiếng? Phải chăng chúng ta không dám
bênh vực người lương thiện, phải chăng nỗi sợ hãi cái xấu, cái ác đang
giết chết dần lương tâm chúng ta? Xét cho cùng, im lặng vì bất kì lí do
nào đi nữa thì đó cũng là biểu hiện của sự tha hóa ở mỗi cá nhân và cho
thấy dấu hiệu bất ổn của xã hội. Nói cách khác, khi người tốt im lặng là
khi xã hội đang đứng trên bờ vực của sự phá sản những giá trị tinh
thần.
Vậy
làm thế nào để người tốt không im lặng nữa? Hãy trao quyền và khuyến
khích người tôt cất lên tiếng nói của mình bằng cách lắng nghe tiếp thu ý
kiến và sẵn sàng sửa đổi theo những ý kiến đóng góp đúng đắn của họ.
Hãy đưa ra những chính sách bảo vệ để tránh tối đa những tổn thất mỗi
khi người tốt cất tiếng nói.Chúng ta không phải lúc nào cũng có thể đứng
lên bảo vệ chính nghĩa, ủng hộ cái tốt điều hay, bởi có thể cá nhân ấy
không đủ sức mạnh. Nhưng không có nghĩa chúng ta phải thỏa hiệp với cái
xấu, cái ác. Bởi ngay cả khi không đủ sức mạnh để thay đổi nó, ta vẫn
luôn có đủ quyết tâm để không đồng tình và không bị nó lôi kéo. Chúng ta
đang sống trong một xã hội mà những mối quan hệ với cộng đồng đã trở
nên không thể thiếu. Không ai có thể đơn độc trong cuộc sống được, vì
vậy, trong quá trình đấu tranh chống lại cái ác, cần xây dựng những hiệp
hội của những người cùng chí hướng mục đích để phấn đấu cho sự phát
triển chung của xã hội, để người tốt có chỗ đứng và điểm tựa. Khi đó họ
sẽ không ngần ngại bày tỏ ý kiến quan điểm của mình. Tất cả những gì
chúng ta cần làm là sống dũng cảm, là làm những điều tốt đẹp cho cuộc
sống, và để nó tự nhân bản.
Ý
kiến của Martin Lutherking là một lời cảnh báo nghiêm khắc để cảnh tỉnh
con người trước nguy cơ về sự băng hoại của những giá trị tinh thần,
biểu hiện những hành vi ứng xử của con người trong đời sống. Có người đã
nói: “Lùi bước cho cái xấu cũng là một tội ác”. Hãy
nhớ rằng, cái xấu chỉ mạnh khi nó thấy cái tốt dường như đồng tình với
nó. Và nó sẽ bị rút hết không khí và tắt thở khi chúng ta nhìn nó với
ánh mắt khinh miệt và xa lánh. Đây là một ý kiến thể hiện tinh thần
trách nhiệm đối với sự phát triển chung của toàn xã hội. Đó cũng là một
thái độ đúng, tích cực, xuất phát từ nhận thức về yêu cầu đối với hành
vi của con người trong một xã hội tiến bộ, nhân văn. Khi đơn độc một
mình, người tốt sẽ trở nên yếu đuối, nhu nhược và thất bại cay đắng. Họ
chỉ đủ mạnh khi họ kết nối với nhau trong một tập thể, trong một xã hội
biết coi trọng giá trị nhân văn đích thực của con người. Trước sự im
lặng của người tốt, xót xa là điều khó tránh song điều đó là chưa đủ mà
ta còn phải hành động, phải có những giải pháp tích cực để thay đổi hiện
trạng đó trong mỗi cá nhân con người và toàn xã hội.
Mỗi
chúng ta luôn mong muốn xây dựng một xã hội ngày càng tốt đẹp hơn, mà ở
đó con người được sống trong yên vui hạnh phúc. Hãy coi câu nói của
Martin Lutherking là một bài học, hãy xắn tay áo lên và hành động ngay
từ hôm nay, bắt đầu từ những việc nhỏ bé nhất mà chúng ta có thể. Tôi
tin rằng điều đó không phụ thuộc vào tuổi tác, mạnh yếu hay giàu nghèo,
mà bất kì ai cũng làm được. Đừng bao giờ thỏa hiệp và làm ngơ trước cái
xấu, bạn nhé!
Đỗ Thị Ngọc Anh (Lớp 11chuyên Anh trường THPT chuyên Nguyễn Trãi - đường Ngô Quyền - thành phố Hải Dương - tỉnh Hải Dương)
Trong xả hội mọi người ai cũng có điều tốt và điều xấu, "Nhưng đáng sợ nhất là những người cố ý làm xấu, cố ý hại người khác".
động của họ ,nếu họ biết sai thì họ đã không hành động như vậy ,
Bài văn rất hay thầy ơi .